پدیده همزمانی | آیا با فکر کردن به سوسک طلایی، تلفن ما زنگ میخورد؟
پدیده همزمانی
همزمانی یا هم رویدادی(synchronicity)، به وقوع دو یا چند اتفاق به صورت همزمان گفته می شود که انتظار آن را ندارید!
شاید برای شما هم پیش آمده باشد که در حال خواندن یک کتاب، با کلمه ای مثل “جاده ابریشم” برخورد کنید، درست در همان لحظه، مجری برنامه تلویزیونی کلمه “جاده ابریشم” را میگوید و ده دقیقه بعد که خواهرتان از سرکار به خانه برمیگردد، با شما درباره جاده ابریشم صحبت می کند. به نظر شما همزمانی این رویداد ها چقدر اتفاقی است؟
همزمانی؛ تصادف محض یا ریشه ماورایی؟
اولین کسی که همزمانی را تجربه کرده، احتمالا یک نئاندرتال هنرمند بوده،که همزمان با کشیدن نقش یک گوزن روی دیوار یک غار، گله گوزنی از مقابل چشمش عبور کرده است. اما کسی که برای اولین بار مفهوم همزمانی را توضیح داد، کارل گوستاو یونگ، روانپزشک سوئیسی بود؛ کسی که مفاهیم مهمی مثل ناخودآگاه جمعی، پرسونا، سایه ها و… را در علوم روانشناسی ابداع کرد.
فراخوانی روحی و هم فرکانسی
یونگ معتقد بود که روح انسان می تواند واقعیت خارجی را تغییر دهد (یا حداقل تعبیر ما از واقعیت)؛ به عبارت دیگر، به خصوص در لحظاتی که وضعیت روانی انسان پایدار نیست (از جمله مواقع عشق، خشم، تمرکز و …) روح توانایی دستکاری در جهان عینی را دارد.
به عقیده یونگ در مواقعی که شما به کسی عمیقاً فکر میکنید و آن شخص در همان لحظه به شما زنگ میزند، یک فراخوانی روحی، یا به زبان امروزی تر، یک هم فرکانسی قوی رخ داده است.
اگر من نویسنده داستان زندگی ام نیستم، پس چه کسی نویسنده آن است؟
رابرت اچ. هوپک (Robert H. Hopcke)، نویسنده کتابهای “هیچ چیز اتفاقی نیست” و “پرسونا”، در کتاب “کشف حکمت اتفاقات”، این سوال را درباره پدیده همزمانی مطرح میکند: اگر من نویسنده داستان زندگی ام نیستم، پس چه کسی نویسنده آن است؟
در واقع او درباره دلیل رخ دادن همزمانی صحبت زیادی نمی کند؛ اما معتقد است که پدیدهها و مسائل این چنینی که توضیح آنها برای ما مشکل است، در حقیقت نشانه هایی معنی دار در زندگی ما هستند و نیرویی در پشت پرده در حال هدایت و یا هشدار دادن به ماست.
سوسک طلایی یونگ، همانند سیب نیوتن
شاید داستان معروف سوسک طلایی یونگ را شنیده باشید.
یونگ در یکی از پروژه هایش به شدت دچار مشکل شده بود؛ یکی از بیماران او، زن جوانی بود که ذهنش نفوذ ناپذیر به نظر میرسید و روند درمانش بسیار کند بود.
در یکی از جلسه ها، زن جوان از رویایی صحبت میکرد که شب گذشته در خواب دیده بود. او از شخصی تعریف میکرد که در خواب، یک سوسک طلایی (نوعی جواهر با همین شکل) به او هدیه داده است. در همین لحظه، یونگ متوجه میشود که حشره ای با کوبیدن بدن خود به شیشه پنجره، در تلاش است تا وارد اتاق شود. بعد از باز کردن پنجره، مشخص میشود که آن حشره، یک سوسک علف خوار طلایی رنگ است؛ “این هم از سوسک رویاهای شما.”
این اتفاق عجیب، پلی نامرئی بین مغز یونگ و بیمارش ایجاد کرد و همین جرقه برای بهبود روند درمان او کافی بود.
امروز درباره همزمانی چه گفته می شود؟
شاید هیچ کس به اندازه یونگ درباره مفهوم همزمانی عمیق نشده باشد؛ او بیش از ۳۰ سال از عمرش را درگیر این مسئله بود و عاقبت آن را با ناخودآگاه جمعی و رشته های نامرئی بین انسانها توجیه کرد. هرچند یونگ در این ۳۰ سال، بیش از صدهزار خواب و رویداد خاص را بررسی کرد و مقالات فراوانی هم نوشت، اما او یک اثر مهم را نادیده گرفته بود: امید ریاضی.
شاید اگر یونگ کمی بیشتر در اتاقش مینشست، بازهم سوسک طلایی و حشرات دیگر از پنجره وارد میشدند؛ یا حتی شاید آن سوسک طلایی، همیشه آنجا بوده و یونگ تنها به آن بیتوجه بوده است.
موضوع این است که یک رویداد -هر چقدر هم که احتمالش کم باشد- با تکرار خیلی زیاد دفعات آزمایش، بالاخره رخ خواهد داد. اگر یک تاس را ۱۰ میلیارد بار پرتاب کنید، بالاخره یک بار روی لبه خواهد ایستاد.
چه چیزی را باور کنم؟
شما سالانه به دهها نفر زنگ میزنید و ده ها نفر نیز به شما زنگ می زنند، اما از بین همه این دفعات، یکیشان زمانی رخ میدهد که یکی از شما به دیگری فکر میکرده. در این مواقع، چون اتفاق خارق العاده رخ داده، خاطره ای پررنگ در ذهن شما ثبت می شود و دچار یک فریب ذهنی می شوید که اصطلاحاً به آن “خطای در دسترس بودن” یا “availability heuristic” میگویند. (زمانی که شما صرفاً بر اساس مثال های در دسترس و آنهایی که زودتر به ذهنتان می آیند درباره یک موضوع قضاوت میکنید. در کتاب “هنر شفاف اندیشیدن” نوشته رولف دوبلی، بیشتر درباره آن بخوانید)
به هر حال چه درست و چه غلط، آن سوسک، بیمار یونگ را درمان کرد و آنتونی هاپکینز، با جورج فیفر در فرودگاه ملاقات نمود (داستان جالبی که پیشنهاد می کنم حتما آن را بخوانید)؛ از طرفی، علم آمار، به ماوراء الطبیعه اعتقادی ندارد.
نظر شما درباره پدیده همزمانی چیست آیا تا به حال آن را تجربه کرده اید؟
مطالب زیر را حتما مطالعه کنید
نچسبیدن لایه اول به صفحه ساخت پرینتر سه بعدی + راه حل
پرینت سه بعدی؛ آینده ساخت و تولید
نمای کلی مأموریت 2020 مریخ
استقامت تا حیات! | تشریح عملیات سطحی کاوشگر استقامت
در ساعت 00.30 (به وقت ایران) روز 19 فوریه 2021 ، پرسی روی سطح مریخ فرود آمد. این یک لحظهی تاریخی برای انسانها بود؛ به اهمیت اولین قدمهای نیل آرمسترانگ روی سطح ماه!
دیدگاهتان را بنویسید